بیماری آبسه پستان

مقدمه – آنچه هست و آنچه می پرسند – آبسه پستان

 اصولا در فرهنگ ما مردم در همه مسایل کاری، درسی، خانوادگی، خصوصی و غیرخصوصی و کلا همه چیز همدیگر کنجکاوی می کنند.

همه ما در طول زندگی به سوال های عجیب و غریبی که اغلب واقعا پاسخی برایشان نداریم برخورده ایم. چرا خانه تان کوچک است؟ چرا مبل هایتان قرمز هستند؟ چرا مخمل نمی پوشید؟ چرا با ما نمی جوشید؟ و….. اما گاهی این سوال ها آنقدر آزار دهنده می شوند که تنها راه باقی مانده برایتان فرار را برقرار ترجیح دادن است. مثلا، اگر یک مادر قادر به شیر دادن به نوزاد خودش باشد، چرا باید از آن اجتناب کند؟ آخر این سوال کردن دارد؟ بله حتما یک مشکلی وجود دارد. اما شاید دلش نخواهد به ما توضیح دهد. حالا شاید به اندازه کافی شیر ندارد و یا شاید دچار یکی از بیماری های رایج دوران شیردهی شده باشد. اصلا به ما چه ربطی دارد؟ اما بهرحال اطلاع داشتن از مسایل پزشکی و بیماری های مرتبط با این موضوع هم ضرری ندارد.

شاید یک روزی ما هم دچار بیماری هایی مانند آبسه پستان شویم و سردوراهی بمانیم که آیا می توانیم به نوزاد شیر بدهیم یا نه؟

آبسه پستان چیست؟

آبسه پستان، تجمع موضعی چرک در بافت سینه است که معمولا توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود. عفونت سینه شامل ماستیت (التهاب سینه) است . آبسه پستان بیشتر در میان زنان بین ۱۵ تا ۴۵ ساله مشاهده می شود.

آبسه ها می توانند در هر نقطه از بدن ایجاد شوند. اغلب، آبسه پستان در دوران شیردهی و با انسداد مجرای شیر شکل می گیرد و شیر دادن مادر به نوزاد را دچار اختلال می کند، اما همیشه هم این طور نیست. ابتلا به  عفونت سینه در زنان غیرشیرده و در دوران یائسگی نیز اتفاق می افتد که چون کمی غیر طبیعی است، می تواند زنگ خطری برای ابتلا به سرطان سینه بد خیم باشد و حتما باید مورد معاینه قرار گیرد.

 معمولا خود زنان و یا پزشک در حین معاینه متوجه آبسه پستان می شوند که اغلب به صورت وجود یک توده ظاهر می شود، اما گاهی ماموگرافی نیز در تشخیص آبسه پستان مورد استفاده قرار می گیرد. آبسه پستان ممکن است در زنانی که تحت درمان سرطان سینه و یا بیوپسی قرار گرفته اند نیز روی دهد.

علائم آبسه پستان چیست؟

آبسه پستان عموما شامل علائم زیر می باشد که در بیماران مختلف می توانند متفاوت ظاهر شوند:

• درد
• تب
• انقباض پستان
• خارش
• حساسیت و تورم در ناحیه پستان
• احساس داغی در ناحیه پستان
• احساس خستگی

البته لازم به ذکر است که همیشه آبسه با علائم بارز پدیدار نمی شود و گاه تشخیص آن کمی پیچیده می شود.

علل ابتلا به آبسه پستان چیست؟

• شیردهی

عموما ماستیت (التهاب سینه) مشکل رایجی است که در دوران شیر دهی اتفاق می افتد و درصورتی که درمان نشود، موجب ایجاد عفونت سینه و درنتیجه  آبسه پستان می شود. برخی علائم ماستیت عبارت اند از:

• احساس درد در ناحیه سینه
• پوست پستان قرمز و داغ می شود
• تب
• احساس ناخوشی عمومی

عوامل ایجاد آبسه پستان یا ماستیت چیست ؟

• ورود باکتری به پستان طی شیر دهی و یا از طریق زخم ایجاد شده دور نوک پستان
• انسداد مجرای شیر

• ترشح سیتوکین می تواند منجر به عکس العمل های التهابی در سینه شود

با ورود ذرات خارجی (باکتری) به زخم، بسیاری از سلول های داخلی کشته می شوند. این سلول های درحال مرگ، سیتوکین تولید می کنند (سیتوکین ها، مولکولهای پروتئینی ریزی هستند که در پاسخ به محرک ها ترشح می شوند). ترشح سیکوتین موجب ایجاد التهاب، افزایش جریان خون و ورود شمار زیادی گولبول سفید خون به آن ناحیه می شود. به عنوان بخشی از این پاسخ سیستم ایمنی بدن، این سلول های سالم  که درکنار آن ناحیه قرار دارند، یک دیوار فیبری و یا کپسول تولید می کنند. و چرک موجود درون این کپسول، معمولا منجر به شکل گیری یک برآمدگی قابل لمس و یا حفره می شود که التهاب سینه را به دنبال دارد.  

معمولا آبسه پستان توسط یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود که اغلب در دوران شیر دهی روی می دهند.

آبسه پستان می تواند در زنان غیر شیرده 

برخی از عوامل خطر عفونت سینه شامل موارد زیر می شوند:

• جراحت در ناحیه پستان
• عفونت لگن پس از زایمان
• کم خونی
• استفاده از داروهای استروئیدی
• سیگار کشیدن
• بروز ترک روی نوک پستان
• ابتلا به دیابت و یا نقص در سیستم ایمنی بدن
• جراحی ایمپلنت پستان

انواع عفونت سینه در زنان غیر شیرده

• عفونت سینه در سنین بالا؛ دردسر های افزایش سن

این عفونت ها معمولا در سنین بالا تر روی می دهند. و شامل عفونت های قسمت مرکزی، اطراف هاله پستان و قسمت های محیطی پستان می شوند.

• عفونت در قسمت محیطی پستان

این نوع از آبسه پستان معمولا در سنین بالاتر رخ می دهد. انسداد مجاری پستان در یائسگی، دیابت، مصرف داروهای کورتونی، و ضربه می توانند از عوامل خطر این بیماری محسوب شوند. مصرف آنتی بیوتیک و تخلیه آبسه از شیوه های درمانی متداول برای این آبسه است.

• عفونت سینه در قسمت مرکزی پستان

اگر سیگاری هستید منتظر مهمان ناخوانده باشید!

اغلب اوقات بروز عفونت در مجاری شیری در زیر هاله پستان بوده و معمولا حاوی چند نوع میکروب می باشد. این آبسه بیشتر در میان زنان سیگاری مشاهده می شود. وارونگی نوک پستان از عوارض این بیماری می باشد.

• آبسه پستان پس از درمان سرطان پستان و رادیوتراپی

آبسه پستان ممکن است حدود ۵ ماه پس از جراحی و رادیوتراپی سینه در اثر ایجاد حفره و عفونت سینه مشاهده شود. تجویز آنتی بیوتیک و تخلیه چرک آبسه از درمان های رایج این آبسه هستند.

• عفونت سینه در افراد دارای نقص ایمنی

آبسه پستان می تواند به دنبال مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی، میکروب سل و بیماری هایی نظیر ایدز و نقص ایمنی در بیمار رخ دهد. درمان عفونت در این افراد بسیار مهم است زیرا می تواند منجر به مرگ بیمار شود.

• آبسه پستان در دوران نوزادی

نوزادان هم در خطرند!

این نوع عفونت در میان نوزادان شایع است. درصورت بروز آبسه پستان در دوران نوزادی، مراقبت کافی جهت پیشگیری از صدمه بافت پستان ضروری است. علاوه بر آنتی بیوتیک که توسط پزشک تجویز می شود، می توان از کمپرس آب گرم نیز برای درمان آبسه پستان نوزادان استفاده کرد.

• آبسه پشتان و عفونت های قارچی

لباس زیر تنگ نپوشید!

بروز قارچ های پوستی در اثر عرق کردن و پوشیدن لباس زیر تنگ امری شایع در میان زنان است. اما گاه این قارچ ها می توانند تبدیل به عفونت سینه، التهاب سینه و در نتیجه ابتلا به آبسه پستان شوند. با رعایت نکات بهداشتی و مصرف دارو می توان از بروز این مشکل پیش گیری کرد.

• آبسه پستان و عفونت های ویروسی پستان

در موارد نادری، آبسه پستان از طریق بیماری هایی نظیر اوریون و ویروس هرپس سیمپلکس که عموما موجب بروز تبخال می شود نیز بوجود می آید. بهتر است با مشاهده علائمی نظیر التهاب سینه به پرشک مراجعه کنید.  

نکته هایی درباره آبسه پستان و عفونت سینه که خوب است بدانید:

• معمولا سرطان سینه با علائمی نظیر التهاب سینه و درد همراه نیست. اما سرطان سینه التهابی نوع نادری از سرطان سینه است که می تواند علائمی شبیه به آبسه پستان داشته باشد.
• عفونت سینه و آبسه پستان می تواند منجر به وارونگی نوک پستان شود.
• ممکن است آبسه پستان بطور طبیعی و یا از طریق جراحی بترکد. در این صورت، چرک آن خارج شده و درد کاهش خواهد یافت.
• ادامه ی شیر دهی موجب پیش گیری از انسداد مجرای شیر و درنتیجه ایجاد آبسه پستان می شود.
• ۹۰% از گزارشات آبسه پستان در زنان غیر شیرده، زنان سیگاری هستند.

آبسه پستان یا سرطان سینه ؛ دوراهی ترسناک

علائم عفونت سینه می تواند شبیه به علائم سرطان سینه التهابی باشد که نوع بسیار نادری از سرطان سینه است. این نوع از سرطان با تکثیر غیر معمول سلول هایی در مجرای پستان آغاز می شود. سپس این سلول های غیرطبیعی موجب انسداد عروق لنفاوی (بخشی از سیستم لنفاوی که مسئول تخلیه سموم هستند) در پوست، التهاب سینه و ایجاد پوستی قرمز و ورم کرده می شوند که داغ و در مقابل لمس نیز حساس است. تغییرات سینه ممکن است در طی چند هفته رخ دهند.

برخی از علائم سرطان سینه:

• ضخامت یا بزرگ شدن قابل ملاحظه سینه
• داغی غیر طبیعی در پستان مبتلا به بیماری
• تغییر رنگ پستان؛ به نظر کبود، بنفش یا قرمز می رسد
• حساسیت و درد
• کمرنگ شدن پوست
• وجود غدد لنفاوی بزرگ زیر بغل و یا استخوان ترقوه

برخلاف انواع دیگر سرطان سینه ، زنان مبتلا به سرطان سینه التهابی توده های سرطانی را در پستان مشاهده نمی کنند. این شرایط معمولا با عفونت سینه یا آبسه پستان اشتباه گرفته می شود. درصورت مشاهده علائم ذکر شده، با پزشک خود تماس بگیرید.

آیا با ابتلا به آبسه پستان یا ماستیت، هنوز می توانم به نوزادم شیر دهم؟

در اکثر مواقع شیر دادن مانعی نداشته و در واقع باعث رفع انسداد مجرای شیر نیز می شود. درصورت ابتلا به آبسه پستان، شیر دهی می تواند بسیار درد ناک باشد. تا زمانی که آبسه در شیر دهی دخالتی نمی کند، شیر دهی از پستان مبتلا به آبسه نیز مانعی ندارد.

شاید بهتر باشد شیر خود را دوشیده و سپس نوزاد را تغذیه کنید. در صورت مشاهده موارد زیر از شیر دادن به نوزاد خودداری کنید:

• زخم یا برش جراحی در جایی است که دهان کودک قرار می گیرد
• احساس درد شدید
• عفونت بسیار شدید و بستری مادر
• اگر احتمال می دهید که عفونت به کودک منتقل شود
• شیر مادر (در اثر وجود زخم و یا جراحی) با خون آغشته است

درمان آبسه پستان چیست؟

درحالی که حتما باید برای درمان به پزشک خود مراجعه کنید. در اینجا به برخی از درمان های رایج اشاره می کنیم:

مصرف آنتی بیوتیک: آنتی بیوتیک برای درمان عفونتی تجویز می شود که منجر به ایجاد آبسه شده است. شایع ترین باکتری مسوول ابتلا به این بیماری، استافیلوکوک اورئوس نام دارد.

جراحی: در بیشتر مواقع، چرک موجود در آبسه باید تخلیه شود. معمولا، آبسه پستان را می توان با سوزن تخلیه کرد. در این صورت، برای جلوگیری از احساس درد، از بی حسی موضعی استفاده می شود. شاید تخلیه آبسه بزرگ تر نیاز به یک برش کوچک جراحی داشته باشد. همچنین درصورت وارونگی نوک پستان در اثر عفونت، پزشک عمل ترمیم نوک پستان را نیز انجام خواهد داد.

درمان خانگی آبسه پستان:

علاوه بر استراحت زیاد و نوشیدن هرچه بیشتر مایعات، روش های درمانی دیگری نیز وجود دارند که خود بیمار قادر به دنبال کردن آنها است:

• مصرف مسکن های ساده مانند استامینوفن و یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (در صورت شیر دادن به نوزاد، پیش از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید)
• کمپرس آب سرد جهت کاهش درد
• ماساژ آرام و کمپرس آب گرم می تواند انسداد مجرای شیر را برطرف کند
• اجازه دهید نوزاد کاملا شیر خورده و پستان را تخلیه کند

پیشگیری از آبسه پستان در دوران شیر دهی

• اطمینان حاصل کنید که دهان نوزاد برای شیر خوردن به درستی قفل شده است
• از پوشیدن لباس زیر تنگ خود داری کنید
• اجازه دهید کودک پستان را کاملا تخلیه کرده و از هر دو سینه به او شیر دهید
• هر روز سینه خود را با صابون ملایم و آب شست و شو داده و خشک کنید
• پس از هر بار شیر دهی، سینه خود را با پارچه استریلیزه شده توسط آب داغ و یا شیر پستان، تمیز کنید
• پس از شیر دهی، اجازه دهید که پستان در هوای طبیعی خشک شود
• برای جلو گیری از ایجاد ترک، هر روز نوک و هاله پستان را با کرم لانولین چرب کنید

شیر دهی، رعایت بهداشت، اجتناب از سیگار کشیدن و پوشیدن لباس زیر تنگ در پیش گیری از ابتلا به آبسه پستان موثر هستند. بهتر است به تغییرات به وجود آمده در پستان توجه کرده و اطلاعات خود را درباره پیش گیری و درمان این بیماری افزایش دهید. 

شما می توانید با گوش دادن به کتاب صوتی مرتبط با آبسه پستان تمام اطلاعاتی که از این بیماری نیاز دارید را به دست آورید.

منابع این مقاله:

breast-cancer.ca

/www.mydr.com.au